رواندرمانی (تراپی) آنلاین، به معنای ساده یعنی ارائه خدمات رواندرمانی به شکل آنلاین، از طریق دستگاه‌هایی نظیر تلفن‌همراه هوشمند، تبلت و رایانه، به کمک برنامه‌هایی نظیر Google Meet, Zoom, Skype و … .
رواندرمانی آنلاین در سالهای اخیر بسیار فراگیرتر شده و بعد از همه‌گیری کرونا بیش از پیش جای خود را در کنار نوع معمول و سنتی رواندرمانی (به شکل حضوری و در اتاق رواندرمانی) باز کرده است. این نوع از رواندرمانی در کنار محدودیت‌هایی که ممکن است داشته باشد، ویژگی‌های مثبت فراوانی دارد و به افراد در سراسر دنیا کمک فراوانی کرده است. در این مقاله به طور مفصل درمورد مزایا و محدودیت‌های رواندرمانی آنلاین صحبت میکنیم.
قبل از اینکه ادامه مطلب را بخوانید در صورت تمایل می‌توانید فایل صوتی زیر را از خانم دکتر محمدی نسب درباره رواندرمانی آنلاین بشنوید:
رواندرمانی آنلاین چیست؟
رواندرمانی آنلاین به ارائه‌ی خدمات مشاوره و روانشناسی از طریق اینترنت اشاره دارد. روان درمانی آنلاین می‌تواند از طریق تماس ویدیویی یا صوتی یا سایر روش‌ها نظیر متنی رخ دهد که طبعاً بهترین و مناسب‌ترین روش آن، ویدیوکال (تماس تصویری) است که ارتباط را به شکل کامل‌تری برقرار می‌کند.
جلسات رواندرمانی آنلاین معمولاً از طریق تلفن همراه هوشمند، لپ‌تاپ یا تبلت اجرا برگزار میشود. با وجود آنکه رواندرمانی آنلاین با محدودیت‌هایی همراه است، در حال تبدیل شدن به یک روش قابل اتکا در کنار رواندرمانی حضوری است. اما چرا رواندرمانی آنلاین توجه زیادی را به سمت خود جلب کرده؟ این موضوع دلایل مختلفی دارد که سعی داریم در این مطلب به آنها بپردازیم.
در صورت نیاز به رواندرمانی آنلاین بر روی درخواست وقت کلیک کنید.
مزایای رواندرمانی آنلاین
رواندرمانی آنلاین می‌تواند مزایای مختلفی داشته باشد. از جمله این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- راحتی: تا زمانی که دستگاهی با اتصال به اینترنت پرسرعت داشته باشید، می‌توانید از هرجایی به رواندرمانی آنلاین دسترسی داشته باشید. شما می‌توانید بدون نیاز به مسافرت یا مرخصی گرفتن از محل کار یا مدرسه، زمان و مکانی را که برای شما مناسب‌تر است انتخاب کنید. در بسیاری از موارد، مراجع نیاز داشته به سفر برود اما نمی‌خواسته جلسه رواندرمانی خود را نیز کنسل کند.
خب در این شرایط، اگر مراجع بتواند شرایط لازم برای برگزاری جلسه رواندرمانی آنلاین (از جمله دسترسی به اینترنت پرسرعت، گرما و نور کافی، حضور در جایی امن و ساکت و راحت به مدت 45 دقیقه) را برقرار کند، نیازی نیست خود را از جلسه روان‌درمانی‌اش محروم سازد و می‌تواند با فراهم کردن الزامات آن، یک جلسه رواندرمانی باکیفیت با درمانگر مورد اعتماد خود برگزار کند - دسترسی: رواندرمانی آنلاین می‌تواند به افرادی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند، دارای ناتوانی‌های جسمی هستند یا با موانع دیگری برای دسترسی به درمان حضوری مواجه هستند، کمک کند. رواندرمانی آنلاین همچنین می‌تواند گزینه‌های بیشتری را برای یافتن درمانگری ارائه دهد که با نیازها و ترجیحات شما مطابقت دارد، مانند زبان، فرهنگ، جنسیت یا تخصص.
فرض کنید شما در آلمان هستید و هرچه در اینترنت «روان‌درمانگر فارسی زبان خوب در آلمان» را جست‌وجو می‌کنید، به گزینه‌ای برخورد نمی‌کنید. درمانگر خوب در اطراف شما زیاد است اما فارسی‌زبان نیستند، با گذشته فرهنگی شما آشنایی کافی ندارند و … . - مقرون به‌صرفه بودن: بسته به بستر و درمانگری که انتخاب می‌کنید، رواندرمانی آنلاین می‌تواند ارزان‌تر از درمان حضوری باشد. برخی از خدمات درمانی آنلاین نیز ممکن است تحت پوشش بیمه شما قرار گیرند یا بر اساس درآمد شما هزینه‌هایی در مقیاس کشوری ارائه دهند. به طور کلی بسیاری از درمانگران با توجه به اینکه برای جلسات رواندرمانی آنلاین هزینه کمتری بابت جا و … می‌پردازند، می‌تواند در ویزیت مرسوم خود کاهش ایجاد کنند.
به طور مثال در کلینیک روانشناسی آنلاین نوجان، روان‌درمانگران غالباً نسبت به ویزیتی که در جلسات حضوری دریافت می‌کنند، ویزیتِ به مراتب کمتری برای جلسات خود اعلام می‌کنند که این امر می‌تواند رواندرمانی را به امری پایدارتر و دردسترس‌تر برای افراد جامعه تبدیل کند. - اثربخشی: رواندرمانی آنلاین می‌تواند به اندازه‌ی درمان حضوری برای شرایط مختلف سلامت‌روان، مانند افسردگی، اضطراب، اختلال هراس، اختلال اضطراب اجتماعی، موثر باشد.
رواندرمانی آنلاین همچنین می‌تواند به شما در یادگیری مهارت‌های مقابله، تمرین مراقبت از خود و بهبود بهزیستی کمک کند. بسیاری از مراجعین در حالی دوره‌ی رواندرمانی آنلاین خود را با موفقیت کامل می‌کنند که درمانگر خود را که در شهر دیگر، کشور دیگر یا قاره‌ای دیگر بوده، از نزدیک ملاقات نکرده‌اند.
تاریخچه‌ی رواندرمانی آنلاین
ارتباط از راه دور میان یک روان‌درمانگر و مراجع، موضوع جدیدی نیست. زیگموند فروید از ارسال نامه برای برقراری ارتباط با مراجعان خود استفاده می‌کرد. این رشد در خدمات مشاوره و رواندرمانی آنلاین به حدی بوده است که انجمنی به نام «انجمن بین المللی سلامت روان آنلاین» شکل گرفته است.
کارایی رواندرمانی آنلاین
با وجود اینکه رواندرمانی آنلاین با محدودیت‌هایی همراه است، با این حال، درمانجویانی که از رواندرمانی آنلاین استفاده کرده‌اند، کارایی و موثر بودن این نوع از خدمات رواندرمانی را تأیید کرده‌آند. در چندین پژوهش که پیرامون میزان اثربخشی رواندرمانی آنلاین انجام شده است (از جمله این پژوهش بارکر و بارکر در سال 2022)، درمانجویان «رضایت بسیار بالا»ی خود از این نوع جلسات روانشناسی را اعلام کرده‌اند.
“مطلب پیشنهادی:بهترین کلینیک روانشناسی در تهران”
از روان‌درمانگری که خدمات خود را آنلاین ارائه می‌دهد، چه انتظاری داشته باشیم؟
درست همانطور که «در جلسات حضوری» روان‌شناسان با صلاحیت‌های مختلفی حضور دارند، روان‌درمانگران آنلاین نیز همینطور هستند. توصیه میکنیم پیش از آغاز جلسات رواندرمانی آنلاین، پیشینه‌ی تحصیلی و تخصصی روان‌درمانگر مورد نظر خود را در صورت امکان بررسی کنید. اگر اطلاعات کافی پیدا نکردید، در اولین جلسه این کار را انجام دهید و از او در این باره بپرسید.
در کنار اطمینان از تخصص کافی روان‌درمانگر، ارتباطی که در جلسه‌ی اول با او برقرار می‌کنید، تاثیر زیادی در موفقیت‌آمیز بودن جلسات شما خواهد داشت. موارد زیر را به خاطر داشته باشید:
- روان‌درمانگران باید تنها در حوزه‌ی تخصصی خود فعالیت کنند. اینکه روان‌درمانگری در تمام حوزه‌های مختلف خود را فردی قابل و دارای صلاحیت نشان دهد، بسیار شبهه انگیز است. مثلاً اگر یک روان‌درمانگر خود را متخصص در حوزه‌ی کودک، نوجوان، بزرگسال فردی و زوج‌درمانی دانست، باید به تخصصی بودن رویکرد او شک کرد.
- در نوجان کلینیک، روان‌درمانگران تنها در یک یا چند حوزه‌ی محدود که در آن تسلط و تخصص دارند، خدمات رواندرمانی و مشاوره ارائه می‌دهند.
- روان‌درمانگران آنلاین ملزم به رعایت قوانین و مقررات مربوط به کشور خود هستند.
- روان‌درمانگران نوجان کلینیک همگی عضو سازمان نظام روانشناسی جمهوری اسلامی ایران هستند و فعالیت آنان مطابق با قوانین جاری در کشور و اصول حرفه‌ای این سازمان است.
- روان‌درمانگران باید دانش، تجربه و نظارت لازم را در حوزه‌ی کاری خود را به اندازه‌ی کافی کسب کرده باشند. این، شامل دریافت آموزش رسمی (دانشگاه)، آموزش غیررسمی (کارگاه‌های آموزشی و همایش‌ها) و همچنین قرار داشتن تحت نظارت دائمی اساتید باتجربه است.
- روان‌درمانگران نوجان کلینیک، دانش‌آموخته‌ی بهترین دانشگاه‌های کشور نظیر دانشگاه تهران، شهیدبهشتی، علامه طباطبایی و تربیت مدرس هستند، همگی تحت نظارت اساتید باتجربه‌ی خود فعالیت دارند، و در دوره‌های آموزشی و همایش‌های مختلفی (مطابق با رزومه‌های درمانگران) شرکت کرده‌اند.
در چند مطالعه‌ی علمی روانشناسی (از جمله این پژوهش استاسیاک و همکاران در سال 2016)، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که رواندرمانی آنلاین که با مراقبت‌های بالینی همراه باشد، در درمان اختلالات افسردگی، اضطراب، و همچنین ناراحتی‌های هیجانی مختلف دیگر مفید است. حتی در برخی موارد، روشن شد که برای بیماران در واقع نتایج درمانی بهتری از رواندرمانی آنلاین (نسبت به رواندرمانی حضوری) می‌گیرند.
رویکردهای درمانی شناختی – رفتاری (CBT)، طرحواره درمانی و روان‌تحلیلی، از معتبرترین انواع رویکردهای رواندرمانی هستند که در حال حاضر توسط بسیاری از روان‌درمانگران معتبر در سراسر دنیا برای حل مشکلات مختلف فردی و میان‌فردی مراجعان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پژوهش‌های بسیار زیادی تاثیر مثبت و قابل توجه این رویکردهای درمانی را در درمان اختلالاتی نظیر افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه، اختلالات خوردن و سوء مصرف مواد نشان داده‌اند. در رویکرد شناختی – رفتاری، افراد از چرخه‌های معیوب میان افکار، احساسات و رفتارهای خود آگاه می‌شوند. طرحواره‌درمانی به افراد کمک می‌کند الگوهای ناسالم رفتاری کنونی خود را که در کودکی شکل گرفته‌اند، بازشناسی کنند و در جهت تغییر آنها گام بردارند. رویکرد روان‌تحلیلی هم به تدریج درمانجویان را قادر می‌سازد تا هیجانات تجربه نشده‌ی خود پیرامون اتفاقات کودکی را مرور و تجربه کنند تا رفته رفته در موقعیت‌های بزرگسالی نیز بتوانند در راستای بهبود وضعیت زندگی خود گام بردارند.
چرا افراد رواندرمانی آنلاین را دوست دارند؟
همانطور که پیشتر تا حدی به این موضوع اشاره کردیم، افراد به دلایل مختلفی از رواندرمانی آنلاین استقبال می‌کنند.
- رفت و آمد در شهر به دلایل مختلفی برایشان دشوار و گاهی ناممکن است.
- در شهر یا روستای محل سکونت خود به روان‌شناس مجرب و مطمئن دسترسی ندارند.
- هزینه‌ی خدمات رواندرمانی حضوری در محل سکونت آنها بسیار بالاست (به ویژه برای هموطنان خارج از کشور)
- به روان‌شناس هم‌زبان (که زبان مادری یکسانی با درمانجو داشته باشد) در محل سکونت خود دسترسی ندارند (به ویژه برای هموطنان خارج از کشور)
اما یکی از مهمترین مواردی که در گرفتن جلسات رواندرمانی آنلاین باید به آن دقت کنید، مسائل اخلاقی و رازداری است. به گونه‌ای که از محرمانه بودن اطلاعاتی که با درمانگر در میان می‌گذارید اطمینان کامل داشته باشید. از آنجا که این برای نوجان کلینیک نیز بسیار مهم است، در فایل اولیه‌ای که برای رزرو جلسه برای درمانجویان ارسال میشود، بر این موارد تاکید میشود. از جمله:
- درمانجو باید الزاماً در جلسات از هندزفری استفاده کند تامطمئن شود که صدای او فقط در گوش درمانگر پخش میشود و در فضا نمی‌پیچد. به این ترتیب صحبت‌ها در امنیت کامل صورت می‌گیرد.
- ضبط جلسات اکیداً ممنوع است.
- جلسه باید در زمانی برگزار شود که درمانجو در فضایی آرام و بدون دغدغه قرار داشته باشد.
- و …
آیا رواندرمانی آنلاین از طریق چت سودمند است؟
رواندرمانی آنلاین با چت نوعی از رواندرمانی است که به شما امکان می‌دهد با یک درمانگر دارای مجوز از طریق پیامک ارتباط برقرار کنید. طبیعی است که به جهت محدودیت‌های بسیار زیاد این روش در مقایسه با سایر انواع رواندرمانی، این گزینه را صرفاً باید زمانی استفاده کنید که سایر روش‌های برگزاری جلسه رواندرمانی از جمله رواندرمانی حضوری یا انواع مناسب جلسه رواندرمانی آنلاین (تماس تصویری یا حداقل صوتی) در دسترس شما نباشد. در این شرایط، رواندرمانی از طریق چت می‌تواند راهی مناسب و مقرون به‌صرفه برای دریافت کمک حرفه‌ای برای مسائل مختلف سلامت‌روان، مانند اضطراب، افسردگی، استرس، مشکلات رابطه و موارد دیگر باشد. با وجود تمام محدودیت‌هایی که ارتباط با روان‌درمانگر از طریق چت با خود به همراه دارد، می‌توان به برخی از مزایای درمان با چت نیز اشاره کرد:
- تا زمانی که اتصال اینترنت و دستگاهی داشته باشید که از پیام متنی پشتیبانی می‌کند، می‌توانید از هر جایی به آن دسترسی داشته باشید.
- می‌توانید زمان و تعداد جلسات خود را با توجه به دردسترس بودن و ترجیحات خود انتخاب کنید.
- می‌توانید آزادانه‌تر و راحت‌تر مشکلات خود را بیان کنید، بدون اینکه احساس کنید توسط حالات چهره یا لحن صدای درمانگر مورد قضاوت یا فشار قرار می‌گیرید.
- می‌توانید مکالمات قبلی خود را مرور کنید و پیشرفت خود را در طول زمان پیگیری کنید.
اگر تمایلی به مشاوره‌ی حضوری ندارید و سایر روش‌های رواندرمانی آنلاین نیز در دسترس شما نیست، درمان با چت می تواند (در شرایطی که نیاز به کمک حرفه‌ای دارید اما هیچ راه بهتری در دسترس شما نیست) راهی مفید و موثر برای بهبود سلامت روان و رفاه شما باشد. اما باز هم تاکید میکنیم که این روش، باید آخرین روش برای انجام رواندرمانی باشد. چرا که برقراری ارتباط ارتباط در آن بسیار دشوارتر است و سودمندی بسیار کمتری نسبت به سایر روش‌های رواندرمانی آنلاین دارد.
نتایچ پژوهش‌های مختلف (از جمله پژوهش لدیگراف و همکاران در سال 2018) و همچنین تجربه‌ی بسیاری از روان‌شناسان به ویژه روان‌شناسان نوجان کلینیک، نشان می‌دهد که رواندرمانی آنلاین می‌تواند نه تنها به اندازه‌ی رواندرمانی به شکل جلسات حضوری بلکه بیش از آنها هم موثر و مفید واقع شود. اما این امر در نتیجه‌ی چند شرط ایجاد میشود:
1) روان‌درمانگر به طور کلی صلاحیت‌های کافی برای کار رواندرمانی داشته باشد، 2) استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی لازم برای این جلسات برقرار باشد، و 3) درمانجو به طور کلی انگیزه و آمادگی کافی برای ایجاد تغییر در زندگی را داشته باشد.
از شما دعوت میکنیم تا نظرات و تجربیات خود را در ارتباط با این موضوع با ما در میان بگذارید و در صورت نیاز به مشاوره آنلاین درباره روان درمانی می‌توانید با ما از طریق لینک زیر در ارتباط باشد:
18 دیدگاه ارسال دیدگاه جدید
خیلی ممنون بابت توضیحاتتون فقط یک سوالی داشتم
من قبلا جلسات رواندرمانی به صورت حضوری داشتم،میخواستم بدونم جلسات آنلاین روان درمانی همانند جلسات حضوری برگزار میشود و اینکه وقتی به صورت آنلاین مشاوره رواندرمانی انجام میشود مشکلی از این بابت که شاید این جلسات به همان کیفیت جلسات حضوری نباشد، پیش نمیاید؟
ممنون از نظرتون…
یک توضیح کلی بخواهیم خدمتتون بدیم….
زمانی که ارتباطی با کیفیت، منظم و حرفه‌ای به شکل تصویری میان درمانجو و درمانگر برقرار شود، این رابطه می‌تواند به یک نقطۀ قوت در زندگی درمانجو تبدیل شود، همانند همان هدفی که ابتدا در جلسات حضوری دنبال می‌شده، حالا در جلسات آنلاین دنبال و کسب میشود. در نتیجه کیفیت این جلسات کم که نمی‌شود بلکه به دلیل شرایط خاصی که جلسات آنلاین رواندرمانی دارد بهتر هم میشود.
همین که با جلسات رواندرمانی انلاین درگیر ترافیک و رفت و آمد نیستی خودش کلی مزیت هست.
ممنون از نظرتون
بله دقیقا یکی از مزیت های روان درمانی آنلاین همین موضوع است.
سلام من مطلب تون رو کامل خوندم و به نظرم خیلی خوب بود. اما هنوز مطمئن نیستم جلسه آنلاین جواب بده. هوم؟
سلام سپیده عزیز. بله، جلسات تراپی آنلاین در برخی موارد بدون در نظر گرفتن استانداردهای لازم مورد تایید انجمن روانپزشکی امریکا برگزار میشن که این به کیفیت جلسات آسیب میزنه. اما زمانی که کلینیک و درمانگر و مراجع اهتمام کافی در برگزاری جلسات رواندرمانی آنلاین به شکل استاندارد داشته باشن، هیچ جای نگرانی نخواهد بود. پژوهش های مختلف و تجربه سالهای اخیر نشان داده این جلسات میتونن بسیار بسیار مفید و کارساز باشن. توصیه میکنیم مطلب «سوالات متداول» رو بخونید. لینکش پایین صفحات سایت هست
از توضیحات جامع تون خیلی ممنونم. رواندرمانی آنلاین یک موضوع خیلی جدیده و توی سایتهای فارسی اطلاعات خیلی کمی درباره ش هست. آموختم. ممنون
ممنون از لطفتون نازنین عزیز.
هزینه جلسات آنلاین به چه شکلی هستش؟
هزینه جلسات آنلاین روانشناسی متفاوت می باشد.
لطفا از طریق ارتباط با ما به پشتیبان های نوجان پیام بدید تا نحوه مشاوره و مبلغ دقیق اون رو به اطلاع شما برسانند.
به ایرانیان خارج از کشور هم خدمات رواندرمانی میدید؟؟ من تو شهر کلن آلمان هستم میخواستم بدونم به چه نحوی می تونم از این خدمات استفاده کنم؟
بله…. خدمات رواندرمانی انلاین ما برای تمام ایرانیان چه در ایران و چه خارج از ایران می باشد.شما برای دریافت اطلاعات بیشتر از نحوه دقیق رواندرمانی انلاین با پشتیبان های ما در ارتباط باشید تا به صورت کامل شما را راهنمایی کنند.
سلام
تعداد جلسات روان درمانی انلاین رو خودمون میتونیم مشخص کنیم؟
سلام شادی عزیز
بله ،شما هم می تونید تعداد جلسات رواندرمانی آنلاین رو خودتون مشخص کنید و هم به درمانگر خود بسپارید.
میخواستم بدونم برای تراپی آنلاین در نوجان خودمون میتونیم درمانگر موردنظرمون رو انتخاب کنیم؟
بله شما هم میتونید درمانگر را خودتون انتخاب کنید و هم می تونید به ما بسپارید
جلسات روان درمانی آنلاین واقعا مزایای بیشتری داره…هم تایمت ازاده هم تو این ترافیک بیرون از خونه نمیری… البته به اون کلینیک هم بستگی داره که شرایط رو چه جوری برای شما فراهم میکنن.
من که یک دوره 10 جلسه ای داشتم شرایط واقعا راضی کننده بود.
ممنون از نظرتون
بله دقیقا موارد که نوشتید درست هست و تمامی این موارد به اون کلینیک رواندرمانی بستگی داره که به چه شکلی شرایط رو برای مراجع فراهم کنه.